Για την καύλα της

Ambulator nascitur, non fit

Ολα τη θέλουν, όμως η επανάσταση, κυρίως αυτή, θέλει την καύλα της.

Ερχεται η ώρα που ο καθένας στέκεται μπροστά στη σκηνή και βλέπει εκεί πάνω εναν καθρέφτη, αλλά δεν βλέπει πια την αντανάκλασή του μέσα. Ειναι η ώρα να κάνει την επανάστασή του και να τον σπάσει.

Συνήθως αυτές οι επαναστατικές ώρες είναι μοναχικές και τις θεωρούμε μελαγχολικές γιατί είναι οι ώρες που γεννιέται ο νέος άνθρωπος, ο επαναστατημένος άνθρωπος. Ειναι οι ώρες που κάτι σου λείπει. Στην πραγματικότητα όμως, παρότι οδυνηρές, είναι ώρες εσωτερικής λαγνείας και ηδονής. Γιατί πάντα η επανάσταση, κάθε επανάσταση, γίνεται για την καύλα της. Αν δεν γίνει γιαυτήν, δεν είναι αληθινή επανάσταση.

Την επαναστατική ώρα 3.46 νύχτα Τρίτης ξημέρωμα Τετάρτης 3 Σεπτεμβρίου ημέρας σημαδιακής, ο Χ. πήρε πάλι αγκαλιά το αγαπημένο βιβλίο. Ο Χένρυ Ντ. Θορώ (η Θόροου) γεννήθηκε το 1813 στη Μασσαχουσέτη. Οσο ζούσε, δεν ηταν κανένας διάσημος κι ουτε μετα θάνατον εγινε αυτο που θαλεγε κανείς «σημείο αναφοράς για πολλούς». Και όμως, όταν ο Γκάντι σπούδαζε στο Χάρβαρντ, έπεσε πάνω στο ένα απο τα 3 βασικά, πολύ σύντομα δοκίμιά του Χ.Ντ.Θ. Το Civil Disobediance -Πολιτική Ανυπακοή. Επιστρέφοντας στην Ινδία το 1914 ο Γκάντι υιοθέτησε την επαναστατική πρακτική που διηγιόταν σ αυτό ο Θορώ, η οποία εμεινε στην ιστορία ως παθητική αντίσταση. Αλλα μονο παθητική δεν ήταν τελικά -εκτός αν δεχθούμε πως η ιστορία αλλάζει παθητικά. Η τακτική της αποδόθηκε στον Γκάντι, αλλα το σπέρμα της ανήκει στον Θορώ. Ακόμα μεγαλύτερο ενδιαφέρον εχουν τα αλλα δυο δοκίμια.Το Life Without Principle -Ζωή χωρίς αρχές και το Walking -Περπατώντας. Ειδικά το τελευταίο, ήταν για τον Χ. μυστικό ευαγγέλιο.

«....στην πορεία της ζωής μου συνάντησα μονον εναν-δυο ανθρώπους ικανούς να κατανοούν την τέχνη του περιπατείν, δηλαδή να κάνουν περίπατους προικισμένοι με το πνεύμα του «αγιοτοπισμού», λέξη που προέκυψε απο τους αργόσχολους του Μεσαίωνα που περιδιάβαιναν τη χώρα με το πρόσχημα οτι θα πήγαιναν a Sainte-Terre, ώσπου τα παιδιά παραφράζοντας τα λόγια τους, τους απέδωσαν το σχετικό προσωνύμιο «αγιοτοπίτες». Ορισμένοι ετυμολογούν τη λέξη απο το sans terre -απάτριδες, η αλλιώς, με πατρίδα όλη τη γή. Ομως αυτοί ηταν πλάνητες απατεώνες. Αντίθετα, κάθε περίπατος αληθινός είναι μια σύντομη σταυροφορία την οποία κηρύσσει εντός μας ένας Πέτρος Ερημίτης ώστε να πάμε μπροστα και να ανακτήσουμε τους Αγιους τόπους απο τα χέρια των απίστων...»

Η επανάσταση, κάθε επανάσταση, είτε εναντίον του κράτους είτε εναντίον του καθρέφτη στο παλκοσένικο και των πραγμάτων που μάθαμε να θεωρούμε δεδομένα, δεν είναι θέμα συντονισμού -κατ αρχήν. Είναι θέμα εσωτερικό, θέμα ατομικό. Θέμα περίπατου. Οι συλλογικότητες μόνες τους, οσο κι αν συντονιστούν, όσο κι αν μιλάει ο ένας με τον άλλον σε ενα φιλικο τραπέζι, σε μια παραλία, σε ενα φόρουμ η μπλογκ, παραπλανώνται. Ο ενας απο τον άλλον. Αθέλητα. Γιατι η κοινοτοπία και η συνήθεια είναι ισχυρότερες απο την πρωτοτυπία.

Η πραγματική καύλα θέλει αλήθεια, θέλει απουσία συγκεκριμένης δομής -κι οχι χαριεντίσματα του τύπου "καλέ μου Γιώργο, εκλεκτέ μου Βαγγέλη". Σκατά στα μούτρα σας, καλοί μου. Αυτό θέλει. Μοναδικές μοναχικότητες που συμπλέκονται. Κι επάνω στη διανοητική παρτούζα προκύπτει η επανάσταση και η εγγύτητα. Τότε ναι, τότε "καλέ μου". Τότε όμως, οχι πρίν.

Αλλά ο κόσμος αγαπάει τη σύμβαση και την ψευδοευγένεια. Και καταλήγουν ετσι οι δυνητικοί επαναστάτες απατεώνες δήθεν Αγιοτοπίτες, είτε αλώνουν την Πόλη κι οχι την Ιερουσαλήμ σαν τους σταυροφόρους το 1204, είτε καταλήγουν σε μαυσωλεία και σε αδριάντες -κι εκατόμβες νεκρών. Ο Χ. θυμήθηκε με ποιον τρόπο η Φρατερνιτέ-Λιμπερτέ-Εγκαλιτέ γέννησε Ροβεσπιέρους και κατόπιν Ναπολέοντες.

«...Εχουμε την αίσθηση οτι είμαστε σχεδόν οι μόνοι εδω γύρω που ασκούμε αυτη την ευγενή τέχνη (σ.σ. του περπατήματος) παρόλο που για να πω την αλήθεια κι εφόσον βέβαια αποδεχτώ τις διαβεβαιώσεις τους, οι περισσότεροι συμπολίτς μου θα ήταν πότε-πότε πρόθυμοι να περπατήσουν όπως εγω, αλλά δεν έχουν την ικανότητα. Γιατί κανένας πλούτος δεν μπορεί να εξαγοράσει τον αναγκαίο ελεύθερο χρόνο την ελευθερία και την ανεξαρτησία που συνιστούν το κεφάλαιο του επαγγέλματος αυτού. Για να γίνεις περιπατητής, απαιτείται να έχεις γεννηθεί στην οικογένεια των Περιπατητών. Ambulator nascitur, non fit. Γεννιέται ο πλάνης, δεν κατασκευάζεται...»

Ετσι κι ο Μάης. Η το Πολυτεχνείο. Η Αλλαγή. Η 3η του Σεπτέμβρη. Η η εσωτερική σου αλλαγή. Γεννιώνται με τις ωδίνες της αλήθειας τους, δεν κατασκευάζονται. Αν κατασκευαστουν, δεν θαναι Μάης, δε θαναι εξέγερση, δε θάναι Αλλαγή, δε θάναι ο Δρόμος σου. Αν η επανάσταση οργανωθεί, δεν θαναι επανάσταση. Το ζήτημα δεν είναι «στις 6 ερχονται τα οπλα, στις 7 αρχίζει η επανάσταση» -με η χωρίς εσένα, εμάς, και να τους βρούμε στο δρόμο. Το ζητημα, σκεφτόταν ο Χ. είναι να συναντήσω Εσέναν στο "βουνο", τυχαία η απο ανάγκη, και να ερωτευτούμε παράφορα. Εχοντας πλήρη επίγνωση οτι κανείς δεν είναι του αλλουνού κι οτι θα πεθάνουμε περπατώντας. Οτι δεν έχει δικό μου και δικό σου, μόνο Δρόμο έχει.

Βήμα-βήμα γίνεται η επανάσταση, απο ερωτευμένους συνενόχους. Κι εντέλει, ειτε κάνουμε επανάσταση, είτε επιδοθούμε σε γαιολαγνεία κι άλλες αμαρτίες, πάντα εκεί είναι το ζήτημα. Στην τύχη και στην αναγκαιότητα. Και στην απελπισία του έρωτα που δεν καθρεφτίζεται. Ο Χ. κοιτούσε την άδεια σκηνή με τον καθρέφτη που δεν καθρέφτιζε και κατανοούσε επιτέλους το πραγματικό νόημα του να είσαι καυλωμένος. "Ακόμα κι αν ο δυνάστης είναι γνωστός, ποιός ξέρει αν συναντηθούμε, η κι αν τότε που θα συναντηθούμε θα έχουμε αυτή την άγια κάβλα ώστε να κάνουμε την επανάστασή μας", σκεφτόταν. Γιατί και η επανάσταση, κυρίως αυτή, θέλει την καύλα της.

Κι έτσι ο Χ. για ενα ακόμα πρωί Τετάρτης κοιμήθηκε επαναστατικά ερεθισμένος αγκαλιά με τη σκέψη του Θορώ, το πρωί εκανε λίγο τον Αμπουλάτορα -και το μεσημέρι επέστρεψε στη δουλειά. Στο ραδιόφωνο μιλούσαν για την 3η του Σεπτέμβρη. θυμήθηκε τότε, που μαθητής ακόμα, πανηγύριζε στους δρόμους του '81, πιστεύοντας, μέσα στη μετεφηβική του αφέλεια, πως μόλις είχε γίνει το πρώτο βήμα μιας δημοκρατικής επανάστασης.

Χώνοντας το κεφάλι στα χαρτιά της ξκαθημερινότητας χαμογέλασε συγκαταβατικά, συνειδητοποιώντας για πολλοστή φορά, πως οι στύσεις των ανθρώπων διαρκούνε συνήθως λιγότερο απο όσο χρειάζεται η επανάσταση για να τελειώσει. Η πιο δύσκολη γκόμενα..