Τα λούτρινα αρκουδάκια της μνήμης

Κοιτάξτε εκείνη τη γυναίκα. Το βλέμμα της ανεβαίνει στο μπαλκόνι που έζησε τόσα χρόνια. Περνά απο κάτω τυχαία. Αναπολεί. Πενθεί. Δεν ήθελε τον χωρισμό. Στην τσέπη της, χαιδεύει μυστικά ένα μπρελόκ. Ενα μικρό λούτρινο αρκουδάκι. Της το είχε χαρίσει εκείνος.

Δείτε τώρα κι αυτόν τον άντρα. Κάθεται πάνω στον τάφο και μιλάει στο κενό καπνίζοντας. Βγάζει απο την τσέπη του μια φούντα χασισιού και την τρίβει με τα δάχτυλα. Μετα τη σκορπάει στον αέρα.

Τα στάδια του πένθους, λένε, είναι πέντε: άρνηση=>θυμός=>ενοχές=>κατάθλιψη=>αποδοχή

Ναι, αυτά είναι τα στάδια ενός πένθους για πολλούς από όσους χάσαμε από τη ζωή μας. Για μερικούς ανθρώπους όμως, για λίγους, είτε ζώντες είτε ζώντεςνεκρούς της μνήμης μας, το πένθος είναι μια διαδικασία κυκλική: αποδοχή=>άρνηση. Και πάλι από την αρχή.

Το κυκλικό πένθος είναι αδιάγραπτη μνήμη. Ενεστωτική. Διαφέρει από το γραμμικό κατά το ότι δεν τελειώνει με την οριστική αποδοχή της απώλειας. Μολις γίνει αποδεκτή, η απώλεια μεταλλάσεται σε σκήνωμα μνήμης, σε ιερό κομμάτι, που κάθε βράδυ θα του λες καληνύχτα και κάθε πρωί θα καλημερίζεις. Το πένθος για ορισμένους, ελαχίστους στη ζωή μας ανθρώπους, εγκαθίσταται μέσα σου δια παντός και μεταβάλει τις εκφράσεις του προσώπου, τις διαθέσεις, την οπτική για τη ζωή κι όσα θα συμβούν απο εδώ κι εξής. Μιλάς με τα παιδιά σου κι είναι εκεί, απλά εχεις μάθει πια να το κρύβεις. Μα δε θα φύγει. Ποτέ. Κατα καιρούς θα επιτίθεται κι αλλους θα ξαποσταίνει. Πάντα εκεί.

Ο πρόωρος χαμός του αδελφικού φίλου, η άδικη ματαίωση ενός έρωτα ζωής (γιατί η κατάταξη του έρωτα είναι ένα από τα αρχικά προτάγματα της ψυχής) η απώλεια γονιών και συγγενών, είναι σχέσεις που προκαλούν το κύκλωμα του πένθους. Κι οταν στην απώλεια αυτή, ο πενθών έχει με οποιονδήποτε τρόπο συντελέσει (ενα τροχαίο ατύχημα με τραγικό αποτέλεσμα που οδηγούσε, η ευθύνη στη διάλυση μιας σχέσης ζωής, κλπ) τότε το πένθος μεταβάλεται σε μόνιμο συνοδό της υπόλοιπης ζωής του. Ναι, θα περάσει ο καιρός και η ψυχή θα ηρεμήσει, αλλά ποτέ ξανά δεν θα είσαι ο ίδιος άνθρωπος βιώνοντας τον κύκλο του πένθους.

Μπορείς κανείς να διακρίνει τέτοιους ανθρώπους να κάθονται σιωπηλοί και μόνοι πάνω στον τάφο ενός φίλου και να καπνίζουν μαζί του ένα τσιγάρο, ή να μυρίζουν οδηγώντας ένα σκουφί της απωλεσθείσας αγαπημένης. Δημιουργούν φετιχ-σημαδούρες. Με την οσμή τους επιστρέφουν και υποτάσσονται στους ιριδισμούς της μνήμης και του κυκλικού τους πένθους.

Με τα λούτρινα αρκουδάκια τους

Θα πενθώ πάντα -μ' ακούς;- για σένα, μόνος, στον Παράδεισο

Θα γυρίσει αλλού τις χαρακιές
Της παλάμης, η Μοίρα, σαν κλειδούχος
Μια στιγμή θα συγκατατεθεί ο Καιρός
Πως αλλιώς, αφού αγαπιούνται οι άνθρωποι
Θα παραστήσει ο ουρανός τα σωθικά μας

Και θα χτυπήσει τον κόσμο η αθωότητα

Με το δριμύ του μαύρου του θανάτου.