Το λευκό κελί 1

"Οσο πιο ψηλά είναι η συνείδηση και η συναίσθηση της προσωπικότητας, τόσο πιο ψηλά είναι και η ευχαρίστηση να θυσιάζεις τον εαυτό σου και όλη την προσωπικότητά σου από αγάπη προς τον άνθρωπο. Εδώ ο άνθρωπος που περιφρονεί τα δικαιώματά του, που υψώνεται πάνω από αυτά, αποκτάει κάποια θριαμβευτική μορφή, ασύγκριτα υψηλότερη από τον ανθρωπιστή δανειστή, που ασχολείται σε όλη τη ζωή του συνετά και ανθρωπιστικά έστω, με τον ορισμό......ποιό είναι δικό μου και ποιό είναι δικό σου"

Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι, Σημειώσεις από το Υπόγειο.

Δεν ξέρω πως βρέθηκα εδώ μέσα Φιοντόρ. Δεν μπορώ να βγω παρότι δεν υπάρχουν κάγκελα. Εντούτοις κάτι παράξενο με εμποδίζει να διασχίσω το κατώφλι. Ισως να είναι η ίδια μου η θέληση, ενδεχομένως και η απουσία της. Γύρω μου υπάρχουν άνετα έπιπλα και λευκοί τοίχοι. Μπορώ να καπνίζω και να γράφω ό,τι θέλω. Είμαι ελεύθερος. Είμαι ελεύθερος. Είμαι ελεύθερος.

Και να που αντιλαμβάνομαι πως τόση ελευθερία δεν ξέρω πως να τη διαθέσω. Σε ποιόν να εξαρτηθώ; Τι να πω από όλα, όταν όλα μπορώ να τα πω; Αν μπορώ να πάω παντού, τι νόημα έχει να ξεκινήσω; Γιατί να βγω από ετούτο το λευκό κελί χωρίς κάγκελα; Α ναι... Το είχε πει νομίζω ο Έντε, ένας Γερμανός παραμυθάς: η φυλακή της ελευθερίας είναι η χειρότερη.

Δεν έχω τίποτα δικό μου εδώ μέσα. Ολα είναι ελεύθερα για όλους, προσβάσιμα τα πάντα στον καθένα. Αρα δεν μπορώ να μετρήσω και να μετρηθώ. Τι θα βγεί λοιπόν, από το ασταμάτητο όργωμα της σκέψης στην ελευθερία μου; Τι θα βγεί από το κελί όταν όλα μπορούν να γίνουν; Θα είναι ποίημα για κάποια ερωτική απογοήτευση, θα είναι απομνημονεύματα μιας λιγότερο ελεύθερης ζωής, θα είναι ένα παιχνίδι με τους ενοίκους των διπλανών κελιών, μια νέα φιλοσοφία οικειοθελούς εγκλεισμού ή κάποιος ύμνος για την ελευθερία;

Ελευθερία... Να είσαι απόλυτα ελεύθερος και απόλυτα όμοιος με όλο τον κόσμο. Αυτό νομίζω τό'χε πει ο Καίσλερ. Και να η πρώτη απόδειξη: δεν δημιουργώ, αντιγράφω. Δεν γράφω, μεταφράζω. Δεν σκέπτομαι ελεύθερα, υποβάλω στο μυαλό μου σκέψεις τρίτων. Ολόκληρος ο πυρήνας της σκέψης μου, όλα εκείνα που θεωρώ πολύ δικά μου, δεν είναι παρά επεξεργασμένες τροφές, δεν είναι παρά τα αποτυπώματα των προηγούμενων που σκέφτηκαν τις ίδιες έννοιες με άλλο περιτύλιγμα.

Είμαι σε ένα κελί χωρίς πόρτα στο ισόγειο. Αποτελείται από γραμματική, συντακτικό και κυρίως, τα λευκά διαστήματα ανάμεσα στις λέξεις. Δεν ξέρω αν ποθώ να φτάσω στην ταράτσα η να κατέβω στο υπόγειο, Φιοντόρ. Δεν ξέρω αν προορισμός μου είναι ένα ταξίδι στα βάθη της νύχτας, μια κατάδυση στα σκατά του Σελίν, η το ρεσάλτο στη μαγική φασολιά του Τζακ που θα με βγάλει στον ουράνιο κόσμο. Μα έτσι κι αλλιως, δεν έχει νόημα ο προορισμός, ποτέ δεν είχε. Εδώ που τα λέμε, ούτε το ταξίδι είχε νόημα. Το νόημα γεννιέται στο κάθε μας βήμα, ξεκινάει σαν ένα πιάσιμο στη γάμπα και καταλήγει ρόγχος στην ψυχή.

Εκτός απο τη μάνα σου και κάνα δυό δικούς σου, κανείς δε νοιάζεται αν φτάσεις στα Ιμαλάια μα ούτε κι αν φτάσεις μέχρι το μπακάλικο της γωνιάς. Κι ούτε είχε ποτέ σημασία τι λες, αλλά πάντοτε σήμαινε πολλά ο τρόπος που επιλέγεις να το πεις. Και ποιός ξέρει άραγε οτιδήποτε περισσότερο από το ότι θα ήθελε να είναι αλλού απο εκεί που είναι;

Να το μοναδικό καθολικό χαρακτηριστικό του ανθρώπου: όπου δεν είσαι θες να πας, κι εκεί που είσαι άλλοι επιθυμούσαν νά'ναι.

~~~

Το κείμενο αυτό, όπως και ολόκληρη η ενότητα κειμένων που (ισως να) ακολουθήσουν, είναι τροποποιήσεις και μεταφορές απο το μουλτιφόρουμς.τζιαρ κι έχουν γραφτει, στην αρχική τους μορφή, κάπου το 2004-05.